چکیده

تربیت اخلاقی، عبارت از زمینه سازی و آموزش و به کارگیری راهکارهای معرفتی و انگیزشی و عملی و رفع موانع به منظور تزکیه نفس  و رشد و شکوفایی انسان برای نیل به کمال نهایی می باشد؛ اهداف متعددی در حوزه های بینش، گرایش و رفتار برای تربیت اخلاقی قابل ترسیم است؛ در مجموع همه این اهداف در راستای هدف نهایی واحدی قرار می گیرد؛ تعیین اهداف تربیت اخلاقی به ویژه هدف غائی، افزون بر ایجاد انگیزه دائم در افراد، پشتوانه ارزشمندی برای فعالیت های تربیتی متربیان در حوزه اخلاق به شمار می آید. هدف پژوهش حاضر تبیین اهداف تربیت اخلاقی به ویژه هدف نهایی و واکاوی ارتباط و نسبت تعابیر ناظر بدان و در نتیجه بیان هدف غائی در قرآن کریم با محوریت تفسیر المیزان می باشد. تحقیق پیش رو با روش توصیف و تحلیل داده ها به اهداف تربیت اخلاقی سامان داده است.

حاصل تحقیق اینکه در بُعد بینش، تعمیق معرفت خدا و حقوق او و اولیاء دین، شناخت حقوق افراد، مصونیت فکری، تعقل اخلاقی و دستیابی به علوم و معارف ارزشمند به عنوان اهداف تربیت اخلاقی، و در بُعد گرایش نیز، پرورش حس فضیلت خواهی، احساس رغبت و شوق به خدا، ایجاد اطمینان قلبی و افزایش نشاط روحی، گرایش به ارزش های اجتماعی، احساس مسئولیت در برابر دیگران، حسّ اعتماد اجتماعی و جلب محبت دیگران؛ و در بُعد رفتار، دوری از رذائل، تسلط بر نفس اماره، عدالت ورزی، رفتار نیک، تعاون، امنیت و حفظ انسجام جامعه و رفاه و آسایش عمومی به عنوان اهداف تربیت اخلاقی ارائه شده و سرانجام « قرب و رضای الهی» به عنوان هدف غائی تربیت اخلاقی از دیدگاه المیزان بیان گردیده است.

واژگان کلیدی: هدف، تربیت، اخلاق، تربیت اخلاقی، المیزان، علامه طباطبایی