آگاهی از تاریخ تفسیر، در تفسیر صحیح قرآن و استفاده بهینه از آثار تفسیری نقش مهم و بسزایی دارد. در تاریخ تفسیر با ویژگی‌های مفسران، کتاب‌های تفسیری، چگونگی تفسیر در دوران‌های مختلف، تغییرات و تطورات مکاتب و روش‌های مختلف تفسیری آشنا می‌شویم. درس‌نامه تاریخ تفسیر قرآن برای نیل به این اهداف تدوین شده است.
جلد نخست این اثر تاریخ تفسیر عصر رسالت تا پایان عصر غیبت صغرا (۳۲۹ ﻫ ق) را در بر‌می‌گیرد، و در آن حدود ۲۸۰ مفسر و ۴۸ کتـاب تفسیری موجود و بیش از ۲۳۰ کتاب تفسیری مفقود معـرفی می‌شود. همچنین اثبـات تفسـیرشدن تمام قـرآن توسط پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و اله، کتابت تفسیر در عصر آن حضرت، وجود مفسران برگزیده خدا پس از ایشان، نقش امامان معصوم علیهم‌‌السلام در تفسیر قرآن، معرفی مفسران صحابی، تابعین و پس از تابعین، و بیان مآخذ، ویژگی‌ها و تطورات تفسیر در عصر رسالت، عصر حضور امامان معصوم علیهم‌‌السلام و عصر غیبت صغرا نیز از دیگر مباحث این جلد است.
جلد دوم این مجموعه تاریخ تفسیر از آغاز غیبت کبرا تا پایان قرن ششم را در بردارد، و در آن بیش از 100 کتاب تفسیری یا مرتبط با تفسیر که در آن مقطع تاریخی تالیف شده و اکنون چاپ شده یا نسخه خطی آنها موجود است معرفی شده اند که آشنایی با ویژگی های آنها می تواند نقش بسیار مؤثری در استفاده بهینه ازآثار تفسیری آن عصر داشته باشد. همچنین معرفی اجمالی حدود 270 اثر تفسیری یا مرتبط با تفسیرِ مفقود، و اشاره اجمالی به ویژگی ها وتطورات تفسیر در آن قرون از مباحث دیگر این کتاب است که ما را با گسترة میراث تفسیری اسلام، رواج تفسیر قرآن در آن عصر و میزان علاقه و اهتمام عالمان مسلمان آن زمان به تفسیر آشنا می کند.