چکیده

فهم " روایات تفسیری " اهل بیت علیم السلام بر ضوابط مشخصی استوار است که عمل درک و دریافت معنای ظاهری کلام " مفاد استعمالی " و مقصود واقعی متکلم " مراد جدی کلام " در چارچوب آن ضوابط انجام می شود. بکارگیری قواعد مذکور در فهم روایات پیش از هر چیزی مبتنی بر پذیرش اصل " عرفی بودن زبان روایات " و " قانون مندی فهم آنها " است. پژوهش حاضر که درصدد استخراج و بررسی قواعد فهم مفاد استعمالی و مراد جدی روایات تفسیری در المیزان است، پس از بررسی و تحلیل دو اصل فوق، قواعد مذکور را با توجه به عملکرد علامه طباطبائی (ره) در فرایند فهم روایات تفسیری در المیزان، استخراج و مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. " توجه به معنای مفردات در زمان صدور، بهره گیری از قواعد ادبیات عرب، در نظر گرفتن قرائن متصل لفظی و غیر لفظی " از قواعد بکار گرفته شده در فهم مفاد استعمالی و " توجه به دلالت مفردات در زمان صدور، بهره گیری از قواعد ادبیات عرب، در نظرگرفتن قرائن متصل لفظی و غیر لفظی " از قواعد بکارگرفته شده در فهم مفاد استعمالی و " توجه به دلالت ظاهری روایت قبل از فحص از قرینه " و " بکارگیری قراین منفصل " از قواعد فهم مراد جدی روایات تفسیری است که مؤلف المیزان آن را در عملیات فهم این دسته از روایات بکارگرفته است.

کلید واژه: قواعد، فهم، روایت، تفسیر، مفاد استعمالی، مراد جدی، علامه محمد حسین طباطبائی