چکیده: 

ولایت در قرآن همانند مفهوم لغوی آن، حاکی از پیوند میان دو همدل و همراه برای دستیابی به هدفی مشترک است. اگر چه ولی در جهت این پیوند نقش های متفاوتی ایفا می کند. در قرآن دو نظام الهی و شیطانی مطرح است که تقابل این دو نظام در سراسر قرآن نمود دارد، از این رو تمام مکانها و زمانها آوردگاه این مبارزه است. نظام یا حزب الهی در این مبارزه به دنبال گسترش نور و حیات طیبه است، اما نظام شیطانی کارکردی جز بسط ظلمت و ضلالت ندارد. ساختار این دو حزب از دو نظام طولی و عرضی شکل می گیرد، که در ساختار حزب از دو نظام طولی و عرضی شکل می گیرد، که در ساختار حزب شیطان، ابلیس، ذریه او و شیاطین انس و جان اولیای برتر هستند و هر ارتباط و نظام عرضی که خارج از حاکمیت ولی برتر الهی باشد، نظام عرضی این حزب را تشکیل می دهد.